Stefan Pilch

Stefan Pilch urodził się w rodzinie chłopskiej Jana Pilcha i Wiktorii z domu Wąs 4 listopada 1900 roku na Czarnej Górze (obecnie Olkusz).

Ukończył 5 klas szkoły podstawowej w Żuradzie. Krótko pracował w Fabryce Naczyń Westena w Olkuszu.

W lutym 1920 roku został powołany do Wojska. (6 drużyna Plutonu Zagórskiego). 62 Pułk Piechoty w Bydgoszczy (62 pp) to oddział piechoty Armii Wielkopolskiej i Wojska Polskiego II RP.

Z daty na zdjęciu drużyny widać, że Stefan Pilch brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, co potwierdza fakt, że w 15.08.1920 roku został ranny. Z dokumentów wynika, że był szeregowcem sanitariuszem (posiadam dość zniszczone książeczki o tematyce medycznej, z których musiał brać swoja wiedzę na temat chorób, sposobu leczenia, przepisów tworzenia dezynfekatorów itp.).  W protokole sanitarnym czytamy, że w wojsku służył od 03.03.1920 roku, pod Świsłoczem,  podczas nocnego ataku na pociąg pancerny został ranny w głowę i twarz i stracił wszystkie przednie zęby. Następnie z Protokołu dowiadujemy się, ż w Poznaniu Urząd Sanitarny Dowództwa Okręgu Korpusu VII zezwolił na leczenie Stefana Pilcha, szeregowca sanitarnego (zawód: uczeń szewski), ale nie zwolnił ze służby wojskowej, uznając że „nadal z pewnością zdatny do służby wojskowej”. Ale w Szpitalu Głównym w Poznaniu w Wojskowym Ambolatorium Dentystycznym (Stefan widnieje pod numerem 14657 księgi chorych), na pocieszenie dali mu zezwolenie na wstawienie dostawki górnej w szczęce. Pilch Stefan będąc w Wojsku brał udział w kursie szkoleniowym dezynfekatorskim z rozkazu DOGen.Poznań Dział Sanitarny od 11.04 do 11.05 1921 roku i zdał egzamin praktyczny i ustny.

Kiedy wrócił do Olkusza, nie wiem. Ale w Olkuszu  pracował w Fabryce Naczyń Westena w 1924 roku. Zaświadczenie głosi, że Stefan Pilch urodzony 5.11.1900 roku w Czarnej Górze gminy Rabsztyn pow. Olkusz, syn Jana, zamieszkały Czarna Góra, był od 3.09.1924 roku stałym robotnikiem Zakładów Olkuskich i dzienny zarobek jego przy 8-godzinnym dniu pracy wynosił złotych 3 i 40 gr.

Ale wojsko ciągle o nim pamiętało.

Wśród dokumentów odnajduję Zaświadczenie, że sierżant sanitarny rezerwy (a wiec już sierżant) Pilch Stefan z 2 pp Leg w Pińczowie odbył ćwiczenia wojskowe od 27.07.1925 r. do 23.08.1925 r. w 2. pp Leg. 

Temat pracy w Fabryce mojego dziadka jest mi mało znany, ale może tam powstał w głowie Stefana pomysł wybudowania wapiennika. Był to chyba 1926 rok. Tym bardziej, że w 1928 roku żeni się z Aleksandrą Gałka, a w 1929 roku rodzi mu się pierwszy syn Henryk. Z 1928 roku pochodzi jego książeczka członkowska Związku Robotników Przemysłu Metalowego w Polsce ( wstąpił do związku 01.11.1928roku) i ma opłacane składki do połowy 1930 roku.

Należał do Ogólnopolskiego Zrzeszenia Prywatnego Przemysłu Mineralnego i Materiałów Budowlanych (od 1945 roku). Historia budowy wapiennika (wraz z dokumentacją i mapami) , wydobywania i wypalania wapna przez dziadka na Kamyku to długa historia.

W 1939 roku, wybuch wojny pokrzyżował mu plany. Zapewne wojsko upomniało  się o sierżanta sanitarnego rezerwy – Stefana Pilcha. Z tego okresu posiadam Dowód tożsamości uchodźcy nr 1787 na nazwisko Stefan Pilch, lat 39, zawód robotnik, gdzie 5.10.1939 roku został zarejestrowany w Komitecie Uchodźców z województwa Kieleckiego w Lwowie.

Mniemam, że musiał brać udział w obronie Lwowa przed Niemcami. 22 września przypada 81 rocznicy kapitulacji Lwowa. Trzeba pamiętać że na mocy tajnego protokołu Ribentrop-Mołotow, Lwów przypadł Sowietom. Zapewne Stefan został ranny i przebywał w szpitalu i był traktowany jako uchodźca z ziem okupowanych przez Niemcy. I z tego powodu (Rosjanie nie znaleźli nic podejrzanego?) pozwolili mu przejść linie demarkacyjną sowiecko-niemiecką i przywędrował do Olkusza.

 Tym bardziej, ze kolejny dokument informuje, iż Stefan Pilch udaje się do miejsca stałego zamieszkania, a wydany jest przez Szpital Wojenny nr 601. Lwów, 6.10.1939 rok. Na odwrocie widnieje adnotacja sporządzona pismem mojego dziadka: Wyszedłem ze Lwowa dnia 6.10.1939 roku, przyszedłem do Olkusza dnia 19.10.1939 roku.

Szczęśliwie powrócił do domu. Stefan Pilch zmarł 02.06.1981 roku w Olkuszu. Jest pochowany na Olkuskim Cmentarzu w rodzinnym grobowcu.

opracowała wnuczka, Ewa Baron