Sprawozdanie z działalności Koła Olkusz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w roku 2023.

Sprawozdanie opisowe – załącznik do Ankiety Sprawozdawczej za 2023 r.

1. Wykaz odsłoniętych tablic: Koło było jednym z inicjatorów tablicy upamiętniającej członków Polskiej Organizacji Wojskowej Obwodu i Okręgu Olkuskiego. Tablicę odsłonięto 10 listopada 2023 r. przy Zespole Szkół nr 1 w Olkuszu. Koło było również jednym z inicjatorów pomnika Bolesława Gwiazdy „Oriona” – szefa dywersji Podobwodu AK Żarnowiec Obwodu Olkusz. Pomnik odsłonięto 16 lipca w Kozłowie.

2. Wykaz szkół, gdzie powołano Kluby Historyczne im. AK itp. Na terenie działalności Koła istnieje od 2013 r. Klub Historyczny im. Armii Krajowej przy IV LO w Olkuszu.

3. Wykaz prelekcji w szkołach, tematy, liczba obecnych. Koło przeprowadziło kilka lekcji w szkołach i jedną w Domu Dziecka, łącznie uczestniczyło w nich kilkaset osób, szczegóły w kalendarium poniżej.

4. Wykaz organizowanych własnych uroczystości, daty, ilość uczestników. Najważniejsze inicjatywy podjęte przez Koło w 2023 r. to kontynuacja wręczania odznaczeń dla kombatantów z ziemi olkuskiej, całoroczna zbiórka pamiątek po żołnierzach AK i wydanie książki „Partyzanckie wspomnienia tom IV”, manewry partyzanckie grup rekonstrukcyjnych w Lesie Udorskim, 37. Rajd „Hardego” Poręba Dzierżna-Miechówka (ponad 100 uczestników), organizacja inscenizacji potyczki „Parasola” pod Udorzem (ponad 200 widzów), akcja rejestrowania wspomnień żyjących kombatantów oraz bożonarodzeniowa zbiórka paczek i kartek świątecznych dla weteranów z ziemi olkuskiej, we współpracy ze szkołami i harcerzami. Szczegóły inicjatyw w kalendarium poniżej.

5. Wykaz wydanych opracowań. Książka „Partyzanckie wspomnienia” tom IV, artykuły na łamach Gazety Olkuskiej, Biuletynu Informacyjnego i na stronie ak.olkusz.pl.

6. Wykaz współpracy z wojskiem, organizacjami kombatanckimi, administracją samorządową. Podczas organizacji uroczystości patriotycznych i pogrzebów kombatantów Koło współpracuje z Garnizonem Kraków, w tym z 6. Brygadą Powietrzno-Desantową w Krakowie oraz 11. Małopolską Brygadą Obrony Terytorialnej i 34. Dywizjonem Rakietowym Obrony Powietrznej z Bytomia. Spośród organizacji kombatanckich najlepiej układa się współpraca z ŚZŻAK Koło Klucze i Sosnowiec, olkuskim odziałem Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych oraz Związkiem Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego Oddział Wolbrom. Administracja samorządowa: Województwo Małopolskie, Powiat Olkuski, Powiat Zawierciański, Miasto i Gmina Olkusz, Gmina Klucze, Gmina Żarnowiec. Wyróżnić należy również współpracę z olkuskim oddziałem PTTK, parafią św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu, Muzeum AK w Krakowie, Powiatową i Miejską Biblioteką Publiczną w Olkuszu, IPN w Katowicach i Krakowie, Centrum Edukacji Patriotycznej im. Feliksa Konecznego oraz SRH 1. PSP AK, GRH Wrzesień 39, GRH Beskidy i GRH KuK Sturmtruppen. Spośród szkół najbardziej owocna współpraca układała się w tym roku z SP 1 w Olkuszu, ZS nr 1 i ZS nr 3 w Olkuszu oraz SP w Żuradzie.

7. Sprawozdanie z otrzymanej dla członków pomocy socjalnej, awansów. W 2023 r. jeden z członków Koła otrzymał awans na kaprala podchorążego.

8. Inne formy działalności. Wykaz wszystkich inicjatyw w załączeniu.

Koło prowadzi aktywną działalność w Internecie, mając profil na portalu Facebook (ponad 2100 obserwujących użytkowników), kanał na portalu YouTube (prawie 4800 subskrybentów i 1 435 000 wyświetleń filmów), konto na Instagramie (ponad 450 obserwujących) oraz stronę internetową ak.olkusz.pl, gdzie publikowane są aktualności oraz artykuły naukowe i popularnonaukowe.

Kalendarium wydarzeń i inicjatyw

STYCZEŃ

6 stycznia – spotkanie opłatkowo-noworoczne Koła, wręczenie legitymacji nowym członkom stowarzyszenia

12 stycznia – zakończenie kolportażu kalendarza rekonstruktorów na 2023 rok

15 stycznia – premiera wywiadu wiceprezesa Mateusza Radomskiego w Radiu Kraków

15 stycznia – wręczenie medalu „Wierni Akowskiej Przysiędze” Anieli Guzik

20 stycznia – wyróżnienie honorowego prezesa Ryszarda Kowala medalem 40-lecia Związku Żołnierzy Wojska Polskiego

23 stycznia –  lekcja wiceprezesa Mateusza Radomskiego „Jak Olkusz został wyzwolony od Niemców w 1945 roku?” w SP nr 1 w Olkuszu

30 stycznia – rozpoczęcie promocji akcji przekazywania 1,5% PIT na rzecz Koła

29 stycznia – premiera wywiadu prezesa Konrada Kuliga w Radiu Kraków

styczeń – nominacje Ryszarda Kowala, Konrada Kuliga i Mateusza Radomskiego do plebiscytu Gazety Krakowskiej „Osobowość Roku 2022”

styczeń – publikacja wywiadu w Zaraniu Śląskim na temat GRH V Batalion Strzelców Olkuskich

LUTY

11 lutego – pogrzeb płk. Wojciecha Narębskiego w Krakowie (fotorelacja Stanisława Dudka)

16 lutego – otwarcie Klubu Historycznego im AK w Dąbrowie Górniczej z udziałem naszego sprzętu rekonstrukcyjnego

18 lutego – pogrzeb por. Mieczysława Rosoła „Wąsika” z udziałem asysty wojskowej i orkiestry wojskowej (Żarnowiec)

18 lutego – spacer historyczny z harcerzami ZHP na olkuskim cmentarzu

MARZEC

1 marca – obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Olkuszu: spotkanie z Adolfem Cieślikiem „Michałem” w ZS nr 1

1 marca – obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Olkuszu: lekcja dla uczniów ZS nr 3

4 marca – udział w manewrach rekonstruktorów w Bieszczadach

11 marca – premiera wystawy „Powstanie i pamięć. W 160. rocznicę powstania styczniowego” autorstwa wiceprezesa Mateusza Radomskiego

24-26 marca – udział rekonstruktorów w manewrach „Śladami wojny polsko-ukraińskiej 1919 r.” w Bieszczadach

30 marca – lekcja wiceprezesa Mateusza Radomskiego dla uczniów SP w Braciejówce

KWIECIEŃ

8 kwietnia – przekazanie życzeń od Zarządu Głównego ŚZŻAK z okazji 101. urodzin ppor. Władysława Kulawika „Gruszki”

13 kwietnia – premiera wywiadu wiceprezesa Mateusza Radomskiego w Radiu Kraków

22 kwietnia – wiceprezes Mateusz Radomski został członkiem zarządu koła Polskiego Towarzystwa Turystycznego w Olkuszu

29 kwietnia – prezentacja rekonstruktorów na Otwarciu Sezonu Turystycznego w Rabsztynie

MAJ

3 maja – udział delegacji Koła w powiatowych obchodach Święta Konstytucji 3 Maja w Olkuszu

4 maja – udział delegacji Koła w uroczystościach rocznicowych bitwy pod Krzykawką, odznaczenie prezesa honorowego Ryszarda Kowala medalem „Pro Patria”

6 maja – pogrzeb Stefanii Szwej w Kidowie, sanitariuszki i łączniczki LZK

16 maja – pogrzeb ppor. Zdzisława Sierki „Iskierki” w Chechle

21 maja – udział w inscenizacji historycznej i diorama na pikniku historycznym z okazji obchodów rocznicy zrzutu cichociemnych w Wierzbnie k. Proszowic

27 maja – manewry partyzanckie dla grup rekonstrukcyjnych w Lesie Udorskim

CZERWIEC

1-2 czerwca –  rajd dla uczniów z Zakopanego i okolic z udziałem naszych rekonstruktorów

2 czerwca – pogrzeb kpt. Leszka Snitki „Bystrego” w Pradłach, z udziałem asysty wojskowej

23 czerwca – premiera numeru 29 półrocznika „Ilcusiana” z artykułem prezesa Konrada Kuliga „Placówki zrzutowe Armii Krajowej na ziemi olkuskiej”

27 czerwca – wywiad prezesa Konrada Kuliga w Radiu Kraków

czerwiec – rozstrzygnięcie konkursu „Zapomniani żołnierze polskiego podziemia zbrojnego”, z udziałem uczniów I LO w Olkuszu, wspieranych przez nasze Koło

czerwiec-lipiec – seria spotkań z mieszkańcami powiatu olkuskiego w ramach poszukiwań materiałów do książki „Partyzanckie wspomnienia”

LIPIEC

5 lipca – publikacja wywiadu wiceprezesa Mateusza Radomskiego w Gazecie Krakowskiej

10 lipca – wywiad ze Zdzisławem Przewłoką. Rozmowę, opublikowaną następnie w Gazecie Olkuskiej, przeprowadziły Aleksandra Goraj, Marysia Piątek i Wiktoria Grewenda z naszego Koła.

16 lipca – odsłonięcie pomnika Bolesława Gwiazdy „Oriona” w Kozłowie

16 lipca – organizacja rekonstrukcji historycznej potyczki żołnierzy „Parasola” pod Udorzem

30 lipca – premiera klipu filmowego „Partyzanckie wspomnienia”

lipiec – prezes honorowy Ryszard Kowal odznaczony Krzyżem Złotym z Gwiazdą „Za Zasługi dla Związku Żołnierzy Wojska Polskiego”

SIERPIEŃ

1 sierpnia – Stary Cmentarz w Olkuszu, obchody 79. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego z asystą wojskową

13 sierpnia – udział rekonstruktorów w inscenizacji z lat 1914-20 w Jaśle

15 sierpnia – udział rekonstruktorów w defiladzie i pokazie w Woli Rzędzińskiej

15 sierpnia – udział reprezentacji Koła w powiatowych obchodach Święta Wojska Polskiego w Olkuszu

17 sierpnia – premiera filmu „Mundury i wyposażenie z wojny polsko-bolszewickiej” z udziałem naszych rekonstruktorów na kanale Bartnoty

19 sierpnia – udział w inscenizacjach z 1914 i 1920 r. w Radłowie

19 sierpnia – udział w inscenizacji z 1946 r. w Pogórzu w ramach VIII Pikniku Historycznego

29 sierpnia – pogrzeb prezesa Okręgu Śląsk ŚZŻAK ppor. Janusza Kwapisza

WRZESIEŃ

10 września – udział rekonstruktorów w inscenizacji bitwy pod Stefankowicami w 1920 r.

12 września – publikacja wywiadu wiceprezesa Mateusza Radomskiego w Gazecie Krakowskiej

15 września – wykład prezesa Konrada Kuliga „Armia Krajowa na ziemi olkuskiej” w Centrum Edukacji Patriotycznej im. Feliksa Konecznego w Krakowie

20 września – prapremiera filmu „Jan i Stefania” w MOK Olkusz

23 września – 37. Rajd „Hardego” (Poręba Dzierżna, Las Udorski, Miechówka)

27 września – por. Czesław Grzanka odznaczony medalem Republicae Memoriae Meritum

PAŹDZIERNIK

6 października – pokaz militariów w SP 10 w Olkuszu, zorganizowanego przez Związek Strzelecki „Strzelec” i Straż Ochrony Przyrody, z udziałem naszego sprzętu rekonstrukcyjnego

20 października – spotkanie Klubu Miłośników Olkusza i wykład wiceprezesa Mateusza Radomskiego „Ilcusiana w zbiorach Archiwum Państwowego w Katowicach”

27 października – wręczenie prezesowi honorowemu Ryszardowi Kowalowi medalu Republicae Memoriae Meritum

27 października – prezentacja rekonstruktorów dla Domu Dziecka „Dworek Marzeń” w Olkuszu

29 października – spacer historyczny Światełko Bohaterom – śladem mogił żołnierzy AK na olkuskim cmentarzu

LISTOPAD

6-8 listopada – udział w planie filmowym w Krakowie

10 listopada – odsłonięcie przy Zespole Szkół nr 1 w Olkuszu tablicy upamiętniającej członków Polskiej Organizacji Wojskowej Obwodu i Okręgu Olkuskiego

17 listopada – uroczyste odsłonięcie tablicy na kwaterze żołnierzy z I i II wojny światowej w Olkuszu

17 listopada – spotkanie Klubu Miłośników Historii Olkusza z wykładem prezesa Konrada Kuliga o V Batalionie Strzelców Olkuskich

18 listopada – prelekcja Doroty Markowskiej-Bochenek i pokaz mody damskiej naszych rekonstruktorek w Muzeum Regionalnym PTTK w Olkuszu

23 listopada – spotkanie Sekcji Rekonstrukcji Historycznej KNHS Uniwersytetu Jagiellońskiego na temat Zgrupowania AK „Murawa”, z udziałem naszego sprzętu rekonstrukcyjnego

GRUDZIEŃ

9 grudnia – wywiad prezesa Konrada Kuliga dla Gazety Krakowskiej

14 grudnia – premiera 29. numeru półrocznika Ilcusiana z artykułem wiceprezesa Mateusza Radomskiego „Społeczeństwo Olkusza wobec odrodzenia Polski”

15 grudnia – udział reprezentacji Koła w obchodach 100-lecia Polskiego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Województwa Śląskiego

16-23 grudnia – finał akcji Paczka dla Kombatanta, przekazanie prezentów 31 kombatantom z ziemi olkuskiej

16 grudnia – przekazanie Światła Betlejemskiego od Hufca ZHP Olkusz dla naszego Koła

16 grudnia – wręczenie medalu Wierni Akowskiej Przysiędze mjr. Eleonorze Trąbie

19 grudnia – premiera podcastu „Partyzanckie wspomnienia”

30 grudnia – finał obchodów 80. rocznicy Zgrupowania Partyzanckiego AK „Surowiec”