Sprawozdanie z działalności Koła Olkusz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w roku 2022.

Sprawozdanie opisowe – załącznik do Ankiety Sprawozdawczej za 2022 r.

1. Wykaz odsłoniętych tablic: delegacja Koła uczestniczyła 10 września w Kolbarku w odsłonięciu tablicy poświęconej poległym pod Monte Cassino. Również 10 września delegacja Koła uczestniczyła w odsłonięciu tablicy poświęconej komendantom Okręgu Śląsk AK w Pogórzu. 13 listopada reprezentacja Koła uczestniczyła w Bolesławiu w odsłonięciu nagrobka żołnierza V Batalionu Strzelców Olkuskich, Bolesława Zmysło.

2. Wykaz szkół, gdzie powołano Kluby Historyczne im. AK itp. Na terenie działalności Koła istnieje od 2013 r. Klub Historyczny im. Armii Krajowej przy IV LO w Olkuszu.

3. Wykaz prelekcji w szkołach, tematy, liczba obecnych. W marcu członkowie Koła przeprowadzili lekcje w VIII PALO w Krakowie i KOSTCE Liceum Jezuitów w Krakowie. Tematyka obejmowała polski czyn zbrojny podczas II wojny światowej (po około 40 osób).

4. Wykaz organizowanych własnych uroczystości, daty, ilość uczestników. Najważniejsze inicjatywy podjęte przez Koło w 2022 r. to całoroczna zbiórka pamiątek po żołnierzach AK i umieszczanie biogramów w internetowej bazie, uporządkowanie archiwów po Gerardzie Woźnicy i Wiesławie Kluczewskim, manewry grup rekonstrukcyjnych w Bydlinie, organizacja akcji wręczania odznaczeń weteranom AK z ziemi olkuskiej, 36. Rajd „Hardego” w Golczowicach (100 uczestników), organizacja inscenizacji Bitwy pod Krzywopłotami (ponad 400 widzów), akcja rejestrowania wspomnień żyjących kombatantów oraz bożonarodzeniowa zbiórka paczek i kartek świątecznych dla weteranów z ziemi olkuskiej (25 obdarowanych), we współpracy ze szkołami i harcerzami. Szczegóły w kalendarium poniżej.

5. Wykaz wydanych opracowań. Wystawa „Gdybym żył drugi raz, robiłbym to samo”, kalendarz rekonstruktorów na 2023 r., artykuły na łamach Gazety Olkuskiej i na stronie ak.olkusz.pl., dwie olkuskie trasy w przewodniku „Śladami AK w Małopolsce”, wyd. Muzeum AK w Krakowie, audycja o olkuskich konspiratorkach.

6. Wykaz współpracy z wojskiem, organizacjami kombatanckimi, administracją samorządową. Podczas organizacji uroczystości patriotycznych i pogrzebów kombatantów Koło współpracuje z Garnizonem Kraków, w tym z 6. Brygadą Powietrzno-Desantową w Krakowie oraz 11. Małopolską Brygadą Obrony Terytorialnej i 34. Dywizjonem Rakietowym Obrony Powietrznej z Bytomia. Spośród organizacji kombatanckich najlepiej układa się współpraca z ŚZŻAK Koło Klucze i Sosnowiec, olkuskim odziałem Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych oraz Związkiem Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego Oddział Wolbrom. Administracja samorządowa: Województwo Małopolskie, Powiat Olkuski, Powiat Zawierciański, Miasto i Gmina Olkusz, Miasto i Gmina Wolbrom, Gmina Klucze, Gmina Żarnowiec, Gmina Ogrodzieniec. Wyróżnić należy również współpracę z olkuskim oddziałem PTTK, parafią św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu, Muzeum AK w Krakowie, Powiatową i Miejską Biblioteką Publiczną w Olkuszu, Centrum im. Władysława Grabskiego oraz Grupą Rekonstrukcji Historycznych Beskidy i GRH KuK Sturmtruppen.

7. Sprawozdanie z otrzymanej dla członków pomocy socjalnej, awansów. W 2022 r. członkowie Koła nie otrzymali awansów.

8. Inne formy działalności. Wykaz wszystkich inicjatyw w załączeniu.

Koło prowadzi aktywną działalność w Internecie, mając profil na portalu Facebook (ponad 1800 obserwujących użytkowników), kanał na portalu YouTube (ponad 4500 subskrybentów i 1 350 000 wyświetleń filmów), konto na Instagramie (ponad 400 obserwujących) oraz stronę internetową ak.olkusz.pl, gdzie publikowane są aktualności oraz artykuły naukowe i popularnonaukowe.

Kalendarium wydarzeń i inicjatyw

STYCZEŃ

6 stycznia – spotkanie opłatkowo-noworoczne Koła

7 stycznia – wywiady z Krystyną Latecką i Zbigniewem Duszotą

23 stycznia – uroczystości rocznicy powstania styczniowego w Ojcowie

29-30 stycznia – udział w manewrach zimowych rekonstruktorów w Bieszczadach

LUTY

8 lutego – pogrzeb por. Henryka Urzędowskiego (Minoga)

14 lutego – akcja Światełko dla Bohatera AK (zapalenie zniczy w około 20 miejscach związanych z AK w całej Małopolsce)

19 lutego – manewry rekonstruktorów w okopach w Bydlinie

27 lutego – spacer historyczny Śladami Olkuskiej Bezpieki

MARZEC

4 marca – lekcja historii z rekonstruktorami w VIII PALO w Krakowie

31 marca – lekcja historii z rekonstruktorami w KOSTCE Liceum Jezuitów w Krakowie

KWIECIEŃ

kwiecień – promocja książki „Partyzanckie Wspomnienia. Tom III”

9 kwietnia – pogrzeb ppor. Brunona Piekarskiego (Wolbrom)

9 kwietnia – msza św. i obchody 102. urodzin por. Mieczysława Rosoła

15 kwietnia – stowarzyszenie „Paczka dla Bohatera” z wizytą na ziemi olkuskiej

23 kwietnia – wizyta sekcji rekonstruktorek w Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy

27 kwietnia – zwrot sztandaru BIP Okręgu Śląsk AK z lombardu do Zarządu Okręgu Śląskiego ŚZŻAK

28 kwietnia – premiera audycji o olkuskich konspiratorkach (autor: Mateusz Radomski)

MAJ

3 maja – udział delegacji w powiatowych obchodach Święta Konstytucji 3 maja w Olkuszu

7-8 maja – manewry rekonstrukcyjne w okopach w Strożęcinie (organizator: GRH KuK Sturmtruppen)

13 maja – spotkanie z cyklu „My z Olkusza” w PiMBP w Olkuszu (K.Kulig i M.Radomski)

13 maja – Noc Muzeów w IPN w Krakowie

17 maja – podjęcie przez Radę Miejską w Olkuszu uchwały o nadaniu honorowego obywatelstwa Ryszardowi Kowalowi

21 maja – stoisko promocyjne na rynku w Olkuszu podczas przysięgi żołnierzy 11. MBOT

27 maja – wykład Mateusza Radomskiego w Klubie Miłośników Historii Olkusza

CZERWIEC

1 czerwca – wywiady TVP Historia na potrzeby filmu dokumentalnego z cyklu „Księża Wolności” o ks. Oborskim i Gadomskim

4 czerwca – stoisko rekonstruktorów na festynie rodzinnym w Kąpielach Wielkich

8 czerwca – zmarł kpt. Edward Tomczyk

11 czerwca – wywiad z 4 świadkami historii, w tym weteranem RAF Józefem Kowalikiem

15 czerwca – pogrzeb Józefa Kowalika (Jaroszowiec)

28 czerwca – pogrzeb kpt. Antoniego Sieleckiego (Kraków)

30 czerwca – ponowny pochówek żołnierza V Batalionu Strzelców Olkuskich Bolesława Zmysło (Bolesław)

czerwiec – porządkowanie archiwum Wiesława Kluczewskiego, b. prezesa Koła

czerwiec-lipiec – odnalezienie i uporządkowanie archiwum Gerarda Woźnicy

LIPIEC

7 lipca – odznaczenie por. Władysława Kulawika „Gruszki” medalem „Obrońcy Ojczyzny 1939-1945”

9 lipca – fabularne Manewry Partyzanckie w Rabsztynie

11 lipca – obchody Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów (msza, film i spotkanie z Kresowianami)

15 lipca – wjazd do Rybnika śladem Gerarda Woźnicy i Felicji Grzywnowicz

16 lipca – rekonstrukcja w Nowym Mieście nad Metują w Czechach (wyjazd wspólnie z GRH KuK Sturmtruppen)

18 lipca – porządkowanie grobu żołnierzy AK na olkuskim cmentarzu

22-24 lipca – Odyseja Historyczna w Kutnie

23 lipca – zebranie sprawozdawczo-wyborcze Koła, odznaczenie hm. Ryszarda Kowala odznaką „Kolumbowie Rocznik 20”, wybór nowego Zarządu

23-26 lipca – nagrania ośmiu świadków historii z ziemi olkuskiej przez Instytut Pileckiego

29 lipca – spacer historyczny „Krwawa Środa 1940 – pamiętamy”

30 lipca – wręczenie medalu Wierni Akowskiej Przysiędze oraz odznaki Kolumbowie Rocznik 20 por. Mieczysławowi Rosołowi „Wąsikowi”, przy udziale asysty rekonstruktorów

lipiec – promocja przewodnika „Śladami Armii Krajowej w Małopolsce. Tom II”

lipiec – kwerendy w WBH i archiwum PAN/PAU

SIERPIEŃ

1 sierpnia – Stary Cmentarz w Olkuszu, obchody 78. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego z asystą wojskową, wręczenie medalu Wierni Akowskiej Przysiędze hm. Ryszardowi Kowalowi

7 sierpnia – udział rekonstruktorów w odsłonięciu pomnika trzech generałów pochodzących z Pilicy, pokaz dla mieszkańców Pilicy

8 sierpnia – wywiad K. Kuliga i M. Radomskiego w Radio Kraków

12 sierpnia – wernisaż wystawy o olkuskiej Armii Krajowej w Muzeum AK w Krakowie

12 sierpnia – wręczenie medali Wierni Akowskiej Przysiędze dla Leontyny Chajdugi i Stefanii Szwej

15 sierpnia – wręczenie Medali Stulecia Odzyskanej Niepodległości i odznaczeń organizacyjnych dla weteranów podczas powiatowych obchodów Święta Wojska Polskiego w Olkuszu. Odznaczenie prezesa Koła Brązowym Krzyżem Zasługi.

15 sierpnia – stoisko rekonstruktorów na obchodach Święta Wojska Polskiego w Stalowej Woli

20 sierpnia – prezentacja rekonstruktorów podczas IX Festynu Rodzinnego Osiedla Centrum w Olkuszu

21 sierpnia – wręczenie odznaki „Kolumbowie Rocznik 20” ppor. Zdzisławowi Sierce

WRZESIEŃ

4 września – szkolenie na Turbaczu dla nauczycieli na temat wykorzystania rekonstrukcji historycznej w edukacji

10 września – udział w VII Pikniku Historycznym w Pogórzu, inscenizacja walk Akcji Burza, odsłonięcie tablicy poświęconej komendantom Okręgu Śląsk AK (na zaproszenie GRH Beskidy)

10 września – odsłonięcie w Kolbarku tablicy poświęconej poległym w walkach pod Monte Cassino

8 września – zmarła Anna Piłka, olkuszanka, więźniarka niemieckich więzień i obozów

14 września – uroczysta sesja Rady Miejskiej, nadanie honorowego obywatelstwa Olkusza hm. Ryszardowi Kowalowi

24 września – 36. Rajd „Hardego” (Golczowice)

30 września – premiera filmu o akcji oddziału „Hardego” na Wolbrom na kanale Okupowana Polska

PAŹDZIERNIK

10 października – nawiedzenie na Cmentarzu Witomińskim w Gdyni grobu Józefa Lipy „Kukułki” – komendanta Obwodu Olkusz AK

12 października – sesja zdjęciowa do kalendarza rekonstruktorów

21-23 października – udział w przemarszu rekonstruktorów śladem Bitwy Jurajskiej 1914

27-28 października – konferencja naukowa w Muzeum AK w Krakowie z referatami ppłk Andrzeja Łydki i mec. Cezarego Brożka o olkuskiej AK

30 października – spacer historyczny Światełko Bohaterom – śladem mogił żołnierzy AK na olkuskim cmentarzu

LISTOPAD

7 listopada – premiera Kalendarza Rekonstruktorów na 2023 rok

8 listopada – wywiad prezesa Koła w Radio Kraków

10 listopada – przekazanie sztandaru wolbromskiej AK pod opiekę miejscowego Zespołu Szkół

10 listopada – pokaz rekonstruktorów dla uniwersytetu III wieku w Ogrodzieńcu

11 listopada – udział rekonstruktorów w mszach i pochodach w Ryczowie, Gieble, Bzowie i Ogrodzieńcu

11 listopada – pokaz rekonstruktorów w Racławicach

12 listopada – inscenizacja bitwy pod Krzywopłotami na oryginalnych okopach legionowych z 1914 r. w Bydlinie

12 listopada – wręczenie Medalu Stulecia Odzyskanej Niepodległości dla wiceprezesa Mateusza Radomskiego

13 listopada – odsłonięcie pomnika nagrobnego Bolesława Zmysły, żołnierza 5. Batalionu Strzelców Olkuskich (Bolesław)

15 listopada – przekazanie medalu Wierni Akowskiej Przysiędze na ręce rodziny kpt. Edwarda Tomczyka

20 listopada – wykład Aleksandry Pałki „Moda czasów elegancji” w Muzeum AK w Krakowie, emisja audycji w Radio Kraków

GRUDZIEŃ

2 grudnia – wręczenie prezesowi Koła medalu Pro Patria podczas uroczystości w Muzeum AK w Krakowie

2 grudnia – premiera 27. numeru półrocznika Ilcusiana, wykład Konrada Kuliga o kompanii rezerwy w oddziale „Hardego”

10-11 grudnia – finał akcji Paczka dla Kombatanta, przekazanie prezentów 25 kombatantom z ziemi olkuskiej.

10-11 grudnia – wręczenie odznaczeń organizacyjnych (medale Wierni Akowskiej Przysiędze i odznaki „Kolumbowie Rocznik 20”) ppor. Julii Brożek, ppor. Lucjanowi Kicie, ppor. Józefowi Francikowi, ppor. Władysławowi Kulawikowi oraz por. Edmundowi Rogalskiemu

19 grudnia – wywiad K. Kuliga i M.Radomskiego w Radio Kraków