Sprawozdanie z działalności Koła Olkusz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w roku 2021.

Sprawozdanie opisowe – załącznik do Ankiety Sprawozdawczej za 2021 r.

1. Wykaz odsłoniętych tablic: –

2. Wykaz szkół, gdzie powołano Kluby Historyczne im. AK itp. Na terenie działalności Koła istnieje od 2013 r. Klub Historyczny im. Armii Krajowej przy IV LO w Olkuszu. Przy kole działa Sekcja Młodzieżowa, zrzeszająca uczniów i absolwentów Publicznej Szkoły Podstawowej w Witeradowie.

3. Wykaz prelekcji w szkołach, tematy, liczba obecnych. 22 października: spotkanie młodzieży z SP 4 w Olkuszu z hm. Ryszardem Kowalem, tematem wojenne wspomnienia (60 osób), 10 grudnia: lekcja prezesa Koła dla uczniów ZS nr 3 w Olkuszu o olkuskich kombatantach (30 osób).

4. Wykaz organizowanych własnych uroczystości, daty, ilość uczestników. Najważniejsze inicjatywy podjęte przez Koło w 2021 r. to całoroczna zbiórka pamiątek z po żołnierzach AK (20 biogramów w internetowej bazie), organizacja obchodów 40. rocznicy śmierci kpt. Gerarda Woźnicy „Hardego”, manewry grup rekonstrukcyjnych w Bydlinie, organizacja obchodów Święta Wojska Polskiego w Ogrodzieńcu, 35. Rajd „Hardego” w Chechle (100 uczestników), otwarcie wystawy „Partyzanckie Wspomnienia”, organizacja inscenizacji Bitwy pod Krzywopłotami (ponad 200 widzów), akcja rejestrowania wspomnień żyjących kombatantów oraz zbiórki (wielkanocna i bożonarodzeniowa) paczek i kartek świątecznych dla weteranów z ziemi olkuskiej. Szczegóły inicjatyw w kalendarium poniżej.

5. Wykaz wydanych opracowań. Wystawa „Partyzanckie Wspomnienia”, kalendarz rekonstruktorów na 2022 r., artykuły na łamach Gazety Olkuskiej i na stronie ak.olkusz.pl.

6. Wykaz współpracy z wojskiem, organizacjami kombatanckimi, administracją samorządową. Podczas organizacji uroczystości patriotycznych i pogrzebów kombatantów Koło współpracuje z Garnizonem Kraków, w tym z 6. Brygadą Powietrzno-Desantową w Krakowie oraz 11. Małopolską Brygadą Obrony Terytorialnej i 34. Dywizjonem Rakietowym Obrony Powietrznej z Bytomia. Spośród organizacji kombatanckich najlepiej układa się współpraca z ŚZŻAK Koło Klucze i Sosnowiec, olkuskim odziałem Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych oraz Związkiem Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego Oddział Wolbrom. Administracja samorządowa: Województwo Małopolskie, Powiat Olkuski, Powiat Zawierciański, Miasto i Gmina Olkusz, Miasto i Gmina Wolbrom, Gmina Klucze, Gmina Żarnowiec, Gmina Ogrodzieniec.

7. Sprawozdanie z otrzymanej dla członków pomocy socjalnej, awansów. W 2021 r. członkowie Koła nie otrzymali awansów.

8. Inne formy działalności. Wykaz wszystkich inicjatyw w załączeniu. 

Koło prowadzi aktywną działalność w Internecie, mając profil na portalu Facebook (ponad 1600 obserwujących użytkowników), kanał na portalu YouTube (ponad 4200 subskrybentów i 1 250 000 wyświetleń filmów), konto na Instagramie (ponad 300 obserwujących) oraz stronę internetową ak.olkusz.pl, gdzie publikowane są aktualności oraz artykuły naukowe i popularnonaukowe.

Kalendarium wydarzeń i inicjatyw

STYCZEŃ

1 stycznia – w wieku 100 lat zmarł mjr. Bolesław Gądek „Ryś”, żołnierz AK w Obwodzie Olkusz. 5 stycznia został pochowany w Olkuszu przy wojskowej asyście honorowej.

1 stycznia – internetowa premiera filmu „Dzieje olkuskiego harcerstwa 1915-1960” z udziałem honorowego prezesa Koła, hm. Ryszarda Kowala.

1 stycznia – premiera kalendarza IPN Kraków z sylwetkami rekonstruktorów, w tym żołnierza V Batalionu Strzelców Olkuskich.

23 stycznia – początek zdjęć do filmu o Stefanii i Janie Wernikach, reż. Paweł Kłoda.

LUTY

3 lutego – inauguracja akcji „1% dla AK” zachęcającej do przekazania odpisu podatku na rzecz naszego Koła.

7 lutego – prezentacja rekonstruktorów w Muzeum Spraw Wojskowych w Swoszowicach.

14 lutego – wyprawa do Poronina na grób Gerarda Woźnicy „Hardego” w 40. rocznicę jego śmierci, przemarsz do miejsca po obozie leśnym jego oddziału w okolicach Harbutowic.

20 lutego – zimowa sesja zdjęciowa projektu rekonstrukcyjnego V Batalion Strzelców Olkuskich.

27 lutego – nagranie wspomnień Anny Piłki, więźniarki niemieckich obozów koncentracyjnych.

MARZEC

7 marca – emisja wywiadu Aleksandry Pałki w Radio Kraków o damskiej sekcji rekonstrukcyjnej.

12 marca – inauguracja zbiórki kartek i paczek wielkanocnych dla kombatantów.

14 marca –  emisja wywiadu wiceprezesa Koła Mateusza Radomskiego w Radio Kraków o pamiętnikach Ignacego Kowalskiego, olkuskiego działacza społecznego.

20 marca – finalizacja akcji zbiórki wielkanocnych paczek i kartek z życzeniami od uczniów dla kombatantów z ziemi olkuskiej.

20 marca – nagranie wspomnień por. Henryka Urzędowskiego, działacza olkuskiej siatki Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.

25 marca – w wieku 105 lat zmarł Stanisław Kulawik z Chechła, weteran walk w 1939 r.

27 marca – nagranie wspomnień por. Lucjana Kity „Skiby”, żołnierza placówki AK w Kluczach.

KWIECIEŃ

12 kwietnia – obchody 101. urodzin por. Mieczysława Rosoła „Wąsika”, żołnierza AK w Obwodzie Olkusz.

kwiecień – zgłoszenie 34. Rajdu „Hardego” i akcji „Pochwal się pradziadkiem – olkuszanie w Bitwie Warszawskiej 1920” do Plebiscytu Wydarzenie Historyczne Roku 2020.

MAJ

3 maja – telewizyjna premiera dokumentu „Antoni Kocjan. Człowiek, który zatrzymał rakiety V”.

3 maja – udział pocztu sztandarowego w mszy świętej w Narodowe Święto Trzeciego Maja, Olkusz.

8 maja – wręczenie por. Mieczysławowi Rosołowi „Wąsikowi” Medalu Stulecia Odzyskanej Niepodległości oraz Medalu Pro Patria.

15 maja – por. Czesław Grzanka został odznaczony Medalem Pro Patria przez szefa Urzędu ds. Kombatantów.

27 maja – w wieku 100 lat zmarł mjr. Mieczysław Żurek „Szumny”, uczestnik potyczki pod Barbarką.

CZERWIEC

1 czerwca – inauguracja akcji „Pochwal się rodzinnym archiwum”, zbiórki pamiątek po mieszkańcach ziemi olkuskiej, którzy podczas II wojny światowej byli zaangażowani w konspirację.

2 czerwca – współorganizacja gry terenowej „Historia na dobranoc” w Zespole Szkół nr 1 w Olkuszu.

5 czerwca – nagranie wspomnień por. Władysława Kulawika „Gruszki” z placówki AK w Chechle.

18 czerwca – Rajd Partyzancki dla uczniów PSP w Witeradowie.

19 czerwca – terenowe prace nad olkuską trasą do przewodnika „Śladami Armii Krajowej w Małopolsce”.

25-27 czerwca – sesja zdjęciowa „Ofensywa Kiereńskiego 1917”, Zielona Góra.

LIPIEC

5 lipca – pokaz rekonstruktorów dla osób z niepełnosprawnością, które uczestniczą w terapii zajęciowej w Warsztatach Terapii Zajęciowej w Lgocie Wolbromskiej.

10 lipca – fabularne Manewry Partyzanckie dla grup rekonstrukcyjnych, Bydlin.

15 lipca – msza święta w intencji pomordowany w rzezi wołyńskiej, bazylika św. Andrzeja w Olkuszu.

17 lipca – emisja filmu „Antoni Kocjan. Człowiek, który zatrzymał rakiety V” na TVP 1.

25 lipca – udział w organizacji obchodów akcji „Most III” w Zabawie k. Tarnowa. Gra terenowa o rozpracowaniu przez AK niemieckiej tajnej broni V.

31 lipca – nagranie wspomnień Mieczysława Pandla, świadka pacyfikacji Poręby Dzierżnej.

31 lipca – udział zdjęciach do filmu fabularnego o AK na Kresach.

SIERPIEŃ

1 sierpnia – obchody 77. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, Stary Cmentarz w Olkuszu.

3 sierpnia – nagranie wspomnień Henryka Kocjana, syna Jana Kocjana „Wąsatego”, działacza GL PPS i żołnierza AK w Obwodzie Olkusz.

6 sierpnia – prezentacja rekonstruktorów podczas wernisażu wystawy „Tarcza powraca!”, prezentującej czyn legionowy na ziemi olkuskiej, Muzeum Regionalne PTTK w Olkuszu.

8 sierpnia – udział w inscenizacji forsowania Nysy przez 1. Armię Wojska Polskiego, piknik historyczny „Historie Frontowe” w Porąbce.

14 sierpnia – plenerowa projekcja filmu o Antonim Kocjanie pod Chatą Kocjana w Rabsztynie.

14 sierpnia – pokaz rekonstruktorów z okazji Święta Wojska Polskiego w Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku.

15 sierpnia – organizacja pikniku historycznego w Ogrodzieńcu z okazji Święta Wojska Polskiego. Pokaz mody damskiej lat 40. XX w.

15 sierpnia – udział w powiatowych obchodach Święta Wojska Polskiego w Olkuszu.  

15 sierpnia – udział w inscenizacji historycznej walk pod Ossowem w 1920 r.

21 sierpnia – gra terenowa „Śladami Antoniego Kocjana” pod Chatą Kocjana w Rabsztynie, we współpracy z MOK Olkusz.

28 sierpnia – udział w pikniku historycznym w Opolu z okazji 100. rocznicy III Powstania Śląskiego.

WRZESIEŃ

5 września – udział w widowisku historycznym na Górze Opatowskiej, przedstawiającym walki o Warszawę w 1920 r.

5 września – warsztaty o modzie damskiej lat 40. XX w. w Muzeum Regionalnym PTTK w Olkuszu.

12 września – udział w inscenizacji walk pod Stefankowicami w 1920 r. (Lubelszczyzna).

16 września – w wieku 98 lat zmarł kpt. Marian Cyganek „Grześ”, żołnierz placówki AK w Skale i zasłużony działacz kombatancki. Pochowany 20 września w Skale przy wojskowej asyście honorowej.

25 września – 35. Rajd Pieszy Szlakami Walk Oddziału „Hardego”, Chechło-Błojec-Grabowa-Hutki-Kanki-Chechło.

26 września – wernisaż wystawy „Partyzanckie wspomnienia – Polskie Państwo Podziemne na ziemi olkuskiej”, premierowe oprowadzanie.

PAŹDZIERNIK

9 października – udział w manewrach rekonstrukcyjnych „Niemen 1920” k. Buska-Zdroju.

16 października – sesja zdjęciowa do kalendarza rekonstruktorów.

22 października – spotkanie honorowego prezesa Koła hm. Ryszarda Kowala z uczniami SP nr 4 w Olkuszu.

30 października – nagranie wspomnień porucznika Stanisława Lohmanna „Wilka”, żołnierza AK w Obwodzie Olkusz, kawalera Krzyża Walecznych.

31 października – akcja nawiedzenia grobów żołnierzy Armii Krajowej na olkuskim cmentarzu.

LISTOPAD

7 listopada – prezentacja rekonstruktorów podczas Diecezjalnego Konkursu Piosenki i Pieśni Patriotycznej w Bolesławiu.

11 listopada – prezentacja rekonstruktorów podczas obchodów Święta Niepodległości w Żarnowcu.

11 listopada – udział w powiatowych obchodach Święta Niepodległości w Olkuszu.

11 listopada – udział w inscenizacji historycznej III Powstania Śląskiego na Placu Wolności w Kielcach.

13 listopada – organizacja inscenizacji historycznej bitwy pod Krzywopłotami w oryginalnych okopach legionowych pod zamkiem w Bydlinie.

18 listopada – „Co tak naprawdę nosiły wojenne dziewczyny?” wykład Aleksandry Pałki o modzie kobiecej lat 40. XX w. dla Koła Naukowego Historyków Studentów UJ.

20 listopada – w wieku 90 lat zmarła Józefa Wolska, członkini Armii Podziemnej, powojennej organizacji niepodległościowej w Wolbromiu.

23 listopada – inauguracja zbiórki paczek i kartek świątecznych z życzeniami od uczniów dla kombatantów z ziemi olkuskiej.

30 listopada – w wieku 96 lat zmarł ks. Jan Krzyśko, ocalony z rzezi wołyńskiej, bohater filmu „O pamięć wołają ofiary” i „17 września 1939 r. oczami świadków”.

GRUDZIEŃ

2 grudnia – w wieku 99 lat zmarł Wojciech Świątkowski „Korczak”, ostatni dotąd żyjący uczestnik potyczki pod Udorzem.

6 grudnia – premiera kalendarza rekonstruktorów na 2022 rok.

7 grudnia – w wieku 95 lat zmarł Piotr Kulawik, b. prezes oddziału Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Gminie Klucze.

10 grudnia – lekcja „Sylwetki kombatantów z ziemi olkuskiej” dla uczniów ZS nr 3 w Olkuszu.

11 grudnia – rozwożenie paczek i kartek świątecznych do kombatantów z ziemi olkuskiej.

18 grudnia – druga tura rozwożenia paczek i kartek świątecznych dla kombatantów.

23 grudnia – wywiad prezesa Koła Konrada Kuliga w Gazecie Krakowskiej, tematem akcja zbiórki paczek i kartek świątecznych.