Helena Janecka ps. Marta, Rzepicha

Helena Janecka (1903-1984), ur. 24 XII 1903 r. w Pałecznicy, w powiecie miechowskim. Córka Jana Zawady i Marianny. Ojciec Jan był kupcem, działaczem społecznym należał do Polskiej Organizacji Wojskowej, był współorganizatorem w 1917 r. Ochotniczej Straży Pożarnej w Białym Kościele, a w 1919 r. został posłem do Sejmu Ustawodawczego (1919-1922), był wybrany z ramienia PSL „Piast”.

Uczęszczała do nowo utworzonej (w 1910 r.) kilkuklasowej szkoły powszechnej w Białym Kościele, gdzie nauczyła się pisać i czytać w języku polskim i rosyjskim.

W 1920 r. wyszła za mąż za Antoniego Janeckiego (syna Jana), który był uczestnikiem I wojny światowej (był żołnierzem armii rosyjskiej), następnie żołnierzem Wojska Polskiego i uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej, służbę zakończył w 1920 r. w stopniu kaprala Wojska Polskiego.

Wychowała dwóch synów – Antoniego (ur. 1922 r.) i Zygmunta (ur. 1926) wraz z mężem prowadziła gospodarstwo rolne, które było ich utrzymaniem.

Przed wojną prowadziła w swoim domu spotkania z sąsiadkami i dziećmi z sąsiedztwa, na których czytała książki z własnej biblioteczki, bajki dzieciom oraz dzieła klasyczne dorosłym. Powstał spontanicznie rodzaj klubu czytelniczego, który cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem słuchaczy.

W okresie okupacji niemieckiej działała w konspiracyjnej organizacji Ludowy Związek Kobiet (LZK) i Zielonym Krzyżu (ZK), których była współorganizatorką. Pracowała pod pseudonimami „Marta” i „Rzepicha”. Była komendantką LZK w Białym Kościele i członkinią Gminnego Kierownictwa LZK i ZK gminy Cianowice. W ramach działalności konspiracyjnej zajmowała się też pomocą różnym ludziom, przesiedleńcom (np. kobieta o nazwisku Rudowska z dzieckiem mieszkała i pracowała w gospodarstwie przez cały okres okupacji), konspiratorom (noclegi), ukrywającym się Żydom (pomoc żywnościowa). Dom pełnił funkcję punktu (skrzynki kontaktowej).

Cała rodzina działała w konspiracyjnym Ruchu Oporu: mąż Antoni ps. Jan oraz synowie Antoni ps. Mieczyk i Zygmunt ps. Hieronim.

Po wojnie odznaczona została Brązowym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Zwycięstwa i Wolności oraz awansowana do stopnia sierżanta Wojska Polskiego. Była osobą głęboko religijną. Zmarła 10 III 1984 r.

Opracował wnuk Antoni Janecki